काठमाडौ
आचार्य चाणक्यका अनुसार जसरी अभ्यास विनाको शास्त्र विषजस्तै हो, खानालाई पूर्णतया नपचेको खाना फेरि खानु विषजस्तै हो, गरिब र दरिद्रलाई लागि समाजमा बस्नु विषजस्तै हो, त्यसै गरी वृद्ध पुरुषको लागि केटी पनि विषजस्तै हो।
अनभ्यासे विषं शास्त्रमजीर्णे भोजनं विषम्।
दरिद्रस्य विषं गोष्ठी वृद्धस्य तरुणी विषम्।।
यस श्लोकको माध्यमबाट आचार्य चाणक्यले मानिसले निरन्तर अभ्यासद्वारा ज्ञान प्राप्त गर्नुपर्छ भन्नुभएको छ। निरन्तर अभ्यास गरेन भने अज्ञानी बन्छ र यस्तो ज्ञान विषजस्तै पीडादायी हुन्छ।
त्यसै गरी पेटमा अपच भएमा जस्तो खान खाए पनि विषजस्तै पीडा दिन्छ। त्यस्तै कुनै सभा वा समाजमा गरिबको प्रश्न उठ्दैन, उ कस्तो अवस्था छ।
चाणक्य भन्छन् कि यदि कुनै वृद्धले युवतीसँग विवाह गर्छ भने उसको जीवन धेरै पीडादायी हुन्छ,
किनकि विचारको भिन्नताले सधैँ द्वन्द्व निम्त्याउँछ र शारीरिक रूपमा कमजोर भएकाले कुनै इच्छा पुरा गर्न सक्दैन। यस्ता व्यक्तिको पत्नी बहकिन सक्छ, जुन सम्मानजनक व्यक्तिको लागि विष जस्तै पीडादायी छ।